Bedrijfsantibiogram Mastitis
De Nederlandse melkveesector hecht sterk aan een goede uiergezondheid. Gezonde uiers betekent immers fittere koeien, minder antibiotica, lagere kosten en meer melk. Binnen UGA, de uiergezondheidsaanpak van GD, werken we daarom continu aan nieuwe oplossingen waarmee melkveehouders de uiergezondheid op hun bedrijf naar een hoger plan kunnen tillen. Eind 2015 lanceerden we op dit gebied het Bedrijfsantibiogram Mastitis. De test geeft melkveehouders eenvoudig via een tankmelkmonster inzicht in de antibioticagevoeligheid van de bacteriën die op hun bedrijf uierontsteking veroorzaken. Zo kunnen zij eerder het juiste middel kiezen bij uiergezondheidsproblemen. Een mooi voorbeeld van de innovatiekracht van GD.
2015
Gezonde koeien met gezonde uiers, het is voor een toekomstgericht melkveebedrijf cruciaal. Melkveehouders steken dan ook veel energie in het voorkomen van mastitis (uierontsteking). Dat is goed voor de melkproductie, voor hun werkplezier en voor het welzijn van de koeien. Het past ook in het streven naar een zo laag mogelijk antibioticagebruik. Als een koe tóch mastitis krijgt, is het zaak die zo snel mogelijk te behandelen, met het juiste middel. Uitgangspunt bij de ontwikkeling van het Bedrijfsantibiogram Mastitis was een test te ontwikkelen waarmee melkveehouders zonder moeite inzicht zouden krijgen in welke antibiotica op hun bedrijf waarschijnlijk goed zouden werken bij uierontsteking en welke niet.
“Het Bedrijfsantibiogram Mastitis is het resultaat van jarenlang onderzoek en een nauwe samenwerking tussen veel verschillende afdelingen binnen GD”
“Het Bedrijfsantibiogram Mastitis is het resultaat van jarenlang onderzoek en een nauwe samenwerking tussen veel verschillende afdelingen binnen GD”, aldus Bert de Lange, sectormanager rund. “Zoiets kun je alleen optimaal ontwikkelen als de afdeling Research en Development nauw samenwerkt met het laboratorium en onze uiergezondheidsspecialisten, maar bijvoorbeeld ook met de buitendienstmedewerkers die bij de veehouders op het erf komen.” Ook is bij de melkveehoudersadviesraad en de dierenartsadviesraad door de marktmensen van GD goed doorgevraagd over waar precies de behoeften lagen.
“Toen de test klaar was is een uitgebreide praktijkproef gedaan met een dierenartspraktijk en veertien melkveehouders om te zien of het Bedrijfsantibiogram Mastitis in de praktijk werkte zoals we hoopten en of melkveehouders en dierenartsen uit de voeten konden met de uitslag.”
Bert de Lange,
sectormanager Rund
Eind 2015 is het Bedrijfsantibiogram Mastitis gelanceerd bij deelnemers aan het GD-abonnement Uiergezondheid Tankmelk. Bij hen wordt de tankmelk periodiek automatisch onderzocht op de belangrijkste mastitisverwekkers, zodat duidelijk wordt welke bacteriën op het bedrijf voor (latente) uiergezondheidsproblemen zorgen en de veehouder weet welke (preventieve) maatregelen hij moet nemen. “Het Bedrijfsantibiogram Mastitis is een perfecte aanvulling op dit abonnement: Uiergezondheid Tankmelk vertelt wíe de boosdoeners zijn, het Bedrijfsantibiogram Mastitis vertelt vervolgens voor welke antibiotica deze boosdoeners gevoelig zijn, zodat je ze met het juiste middel kunt bestrijden. En de tankmelkmonsters worden dus automatisch genomen door de RMO, je hoeft er als veehouder niets voor te doen.”
De uitslag van het Bedrijfsantibiogram Mastitis geeft een goed beeld op koppelniveau. “Dat past in de huidige tijd, waarin veel veehouders de behoefte hebben de gezondheid van de veestapel op koppelniveau te managen in plaats van per dier.” Veehouders krijgen met de uitslag een indicatie van de antibioticagevoeligheid voor de komende zes maanden: per gevonden mastitisverwekker is te zien of de gevoeligheid voor een bepaald antibioticum goed, matig of slecht is. “Hiermee levert het Bedrijfsantibiogram Mastitis ook hele waardevolle input voor het bedrijfsbehandelplan dat melkveehouders elk jaar samen met hun dierenarts moeten invullen.”
Goedkoop en een goed begin
“Als dierenarts is het belangrijk om het antibioticagebruik te onderbouwen. De uitslag van het Bedrijfsantibiogram Mastitis geeft richting aan, ook als het gaat om hoe het zit met de antibioticum-ongevoeligheid op een bedrijf. Het is een goedkope manier en een goed begin, vooral op bedrijven waar nog weinig of geen individueel bacteriologisch onderzoek wordt gedaan.”
“Het Bedrijfsantibiogram Mastitis is een middel om in de gaten te houden of er een trend ontstaat. Als bij een van de gevonden mastitisverwekkers ongevoeligheid wordt aangetoond voor een antibioticum dat je gebruikt, dan moet je aan de slag. Dan gaat er een infectie die je niet goed behandelt rond in de koppel. Je kunt voor een ander antibioticum kiezen, maar soms is het ook een signaal om gerichter individueel te gaan onderzoeken. Het past bij het huidige antibioticabeleid dat je je best doet om zoveel mogelijk te verantwoorden wat je doet, van diagnose tot behandeling.”